هرگونه ساخت‌وسازی در هر نقطه‌ای از کشور، قبل (جواز ساخت) و پس از اجرا (پایان‌کار) باید به تاییدیه شهرداری منطقه برسد. شناسنامه یا پروانه ساختمان، دفترچه‌ای با یک کد منحصر‌به‌فرد است که تمام اطلاعات از نقطه صفر یعنی شروع ساخت‌وساز تا زمان پایان‌کار در آن ثبت و به تاییدیه شهرداری، مالک، مهندسین ناظر و طراح (معماری، برق، مکانیک و عمران) می‌رسد.
اطلاعات مندرج در پروانه ساخت:
- مشخصات شناسایی مالک
- مشخصات ملک (ابعاد، مساحت، پلاک ثبتی، آدرس، کروکی، موقعیت و مساحت بنای فعلی در صورت وجود، موقعیت کوچه، خیابان و بناها در چهار طرف زمین مذکور)
- میزان عقب‌نشینی ملک و مساحت آن پس از ساخت
- نوع کاربری ساختمان
- دستور نقشه
- خلافی ساختمان (در صورت وجود)
- تاییدیه عدم خلافی پس از رفع خلاف (در صورت وجود)
- پایان‌کار ساختمان
قدم به قدم صدور پروانه ساخت
در این بخش با ما همراه باشید تا هر آنچه که برای دریافت مجوز ساختمان باید بدانید را به صورت مرحله به مرحله با شما در میان بگذاریم.
۱) مراجعه به شهرداری و درخواست جواز ساخت
در قدم اول برای صدور پروانه ساختمان، مالک یا وکیل او باید به شهرداری منطقه مراجعه کند؛ سپس فرم صدور مجوز ساخت را پر کرده و با ارائه مدارک لازم، درخواست خود را به ثبت برساند.
نکته: تنها خود مالک یا وکیل قانونی او، حق درخواست و پیگیری مراحل قانونی دریافت جواز ساختمان را دارد.
مدارک لازم جهت درخواست پروانه ساخت:
اصل و نسخه کپی برابر اصل سند مالکیت
اصل و نسخه کپی مدارک شناسایی مالک و وکیل
برگ تسویه حساب عوارض شهرداری و نوسازی
۲) ارسال استعلام‌های مورد نیاز پروانه ساخت و دستور صدور بازدید
در مرحله بعدی پس از تشکیل پرونده، استعلام‌هایی برای اداره ثبت و حسابداری شهرداری صادر می‌شود تا وضعیت پلاک ثبتی و همچنین پرونده مالی ملک مشخص گردد. سپس با صدور دستور بازدید، مسئول شهرسازی به محل دقیق پلاک ثبتی مراجعه کرده تا ابعاد واقعی زمین، عرض و طول خیابان، بنای ساختمان و وضعیت مجاورین ملک (شمال، جنوب، غرب و شرق) را جهت صدور پروانه ساخت بررسی کند.
۳) بررسی گزارش‌‌ها و میزان عقب‌نشینی ملک
قوانین ساخت‌وساز در کلان‌شهرها از قبیل میزان عقب‌نشینی، کاربری و تراکم هر ملکی پیش از درخواست مالک در نقشه طرح تفصیلی شهرداری مشخص شده است. در این قدم از مراحل صدور پروانه ساختمان، تمام موارد مذکور توسط کارشناس طرح تفصیلی بررسی نهایی می‌شود تا وضعیت ملک از هر لحاظی برای صدور مجوز ساخت، کنترل و در صورت لزوم اصلاحات انجام شود.
۴) صدور دستور نقشه و تعیین مهندسین طراح
پس از مشخص‌شدن وضعیت ملک در مرحله قبل، دستور تهیه نقشه و تعیین مهندس‌های طراح جهت صدور پروانه ساخت صادر می‌شود.
اطلاعات موجود در دستور نقشه:
ابعاد و مساحت زمین، قبل و پس از عقب‌نشینی
عرض خیابان پس از اصلاحی
میزان عقب‌نشینی
تعداد طبقه‌ها و سطح اشغالی هر طبقه
تایید مهندس‌های طراح
۵) طراحی نقشه
در این مرحله، مهندس معمار طبق ضوابط شهرداری و نظر مالک، نقشه معماری ملک را طراحی می‌کند. در نقشه مواردی همچون موقعیت، ابعاد و مساحت بخش‌های مختلف ملک (اتاق‌ها، آشپزخانه، سرویس بهداشتی و …)، انباری، پارکینگ و آسانسور مشخص می‌شود. سپس نقشه‌های معماری جهت بررسی و تایید به شهرداری ارسال می‌شود؛ در صورت نیاز به تغییر، نقشه جهت اصلاح برگشت خورده تا با رفع ایرادات، شرایط صدور پروانه ساخت فراهم شود.
نکته: در صورتی که مساحت کل زیربنا از ۲۰۰۰ متر مربع بیشتر باشد؛ طبق قانونه تاییدیه نقشه‌های سازه، برق، مکانیک و همچنین تاییدیه گزارش آزمایش مکانیک خاک نیز ضروری و از شروط صدور جواز ساختمان است.
۶) پرداخت عوارض پروانه ساخت و تعیین مهندسین ناظر
هزینههای عوارض شهرداری و نوسازی جهت صدور مجوز ساخت بر اساس تعداد طبقات، متراژها و نوع کاربری توسط واحد صدور پروانه ساختمان محاسبه می‌شود. پس از تاییدیه پرداخت عوارض در این مرحله، مالک باید به دفتر خدمات شهری مراجعه کرده و بابت تعیین مهندسین ناظر پروژه درخواست دهد؛ سپس طبق تعرفه، قراردادی میان مالک و ناظرین (برق، سازه، عمران و مکانیک) بسته می‌شود.
نکته: برای ساختمان‌های با متراژ بالای ۳۰۰۰ مترمربع، علاوه بر موارد ذکرشده در بالا به یک مجری طرح به عنوان هماهنگ‌کننده بین ناظرین، شهرداری و نظام مهندسی نیاز است.
۷) تحویل مدارک پیش‌نویس پروانه ساختمان
جهت پیش‌نویس پروانه ساخت، مالک باید مدارک زیر را به عنوان مدارک نهایی تهیه و تحویل شهرداری دهد:
چهار برگ قبول نظارت ثبتی چهار مهندس ناظر عمران، برق، مکانیک و سازه
چهار برگ سبز پروانه اشتغال به کار مهندسین (شامل میزان سهمیه و تاریخ انقضا)
قرارداد بین مالک و ناظر
تعهدنامه رعایت عقب‌نشینی
تاییدیه نما
فایل‌های نقشه سازه، برق و مکانیک
تعهدنامه مشاوره ژئوتکنیک
تاییدیه خاک
چک‌لیست‌های مبحث ۱۶ و ۱۹ بارگذاری و زلزله
۸) صدور پروانه ساختمان
پس از اخذ تاییدها (نقشه‌ها، دفتر خدمات شهری و طرح تفصیلی) به تاییدیه‌های رئیس صدور پروانه ساختمان، معاون شهرسازی و معماری و همچنین شهردار نیاز است که به صورت سیستمی انجام می‌شود. با دریافت تاییدیه‌ها، مجوز ساخت‌وساز چاپ و به امضای مالک، مهندسین، مسئولین شهرداری و شهردار رسیده که در نهایت، پروانه ساخت تحویل مالک می‌شود.
مدت اعتبار پروانه ساخت
زمان اعتبار جواز ساخت بر اساس متراژ مشخص می‌شود که در بیشتر مواقع، دو سال است. در صورتی که مالک ساخت‌وساز را در مدت زمان اعتبار به پایان نرساند؛ باید پیش از پایان اعتبار به شهرداری مراجعه کرده و درخواست تمدید پروانه ساختمان را بدهد. اگر افراد جهت تمدید مجوز ساخت مراجعه نکنند و از زمان آن گذشته باشد؛ شهرداری در مرحله اول اخطار و در مرحله دوم مالک را مشمول عوارض تعویق می‌کند.